Das fünfte Buch Mose (Deuteronomium)

Kapitel 15

1 Über7093 sieben7651 Jahre8141 sollst du ein Erlaßjahr8059 halten6213.

2 Also soll‘s aber zugehen mit dem Erlaßjahr8059: Wenn einer seinem Nächsten7453 etwas borget, der soll‘s ihm erlassen8058 und soll‘s nicht5065 einmahnen von3027 seinem Nächsten7453 oder von seinem Bruder251; denn es1697 heißt7121 ein Erlaßjahr8059 dem HErrn3068.

3 Von3027 einem Fremden5237 magst du es einmahnen5065; aber dem, der dein Bruder251 ist, sollst du es erlassen8058.

4 Es657 soll allerdinge kein Bettler unter euch sein3423; denn der HErr3068 wird dich1288 segnen1288 im Lande, das776 dir der HErr3068, dein GOtt430, geben5414 wird zum Erbe5159 einzunehmen;

5 allein daß du8085 der Stimme6963 des HErrn3068, deines Gottes430, gehorchest und haltest8104 alle diese Gebote4687, die ich dir heute3117 gebiete6680, daß du8085 danach tust6213!

6 Denn der HErr3068, dein GOtt430, wird dich segnen1288, wie er dir geredet hat1696. So wirst du vielen7227 Völkern1471 leihen5670, und du wirst von niemand borgen. Du wirst über viele7227 Völker1471 herrschen4910, und über dich wird niemand herrschen4910.

7 Wenn deiner Brüder251 irgend einer259 arm34 ist in irgend einer259 Stadt8179 in deinem Lande, das776 der HErr3068, dein GOtt430, dir geben5414 wird, so sollst du dein Herz3824 nicht verhärten553 noch deine Hand3027 zuhalten7092 gegen deinen armen34 Bruder251,

8 sondern sollst sie3027 ihm6605 auftun und ihm6605 leihen5670, nach1767 dem er mangelt4270.

9 Hüte dich8104, daß nicht in8141 deinem Herzen3824 ein Belialstück sei, das1697 da spreche559: Es nahet herzu7126 das siebente7651 Jahr8141, das Erlaßjahr, und sehest deinen armen34 Bruder251 unfreundlich an7121 und gebest ihm nicht; so wird er5414 über dich5869 zum HErrn3068 rufen, so wirst du7489 es Sünde2399 haben;

10 sondern du sollst ihm3027 geben5414, und5414 dein Herz3824 nicht3415 verdrießen lassen5414, daß du ihm gibst; denn um1558 solches1697 willen wird dich der HErr3068, dein GOtt430, segnen1288 in allen deinen Werken4639 und was du vornimmst4916.

11 Es werden allezeit Arme34 sein2308 im7130 Lande776; darum gebiete6680 ich dir und sage559, daß du deine Hand3027 auftust6605 deinem Bruder251, der bedrängt6041 und arm34 ist in deinem Lande776.

12 Wenn sich dein Bruder251, ein Ebräer oder Ebräerin, dir verkauft4376, so soll er dir sechs8337 Jahre8141 dienen5647; im siebenten7637 Jahr8141 sollst du ihn frei2670 losgeben7971.

13 Und wenn du ihn frei2670 losgibst7971, sollst du ihn nicht leer7387 von dir gehen lassen7971,

14 sondern sollst ihm6059 auflegen von deinen Schafen6629, von deiner Tenne1637, von deiner Kelter3342, daß du gebest5414 von dem, das dir der HErr3068, dein GOtt430, gesegnet1288 hat.

15 Und gedenke2142, daß du auch Knecht5650 warest in Ägyptenland776, und der HErr3068, dein GOtt430, dich erlöset hat; darum gebiete6680 ich6299 dir solches1697 heute3117.

16 Wird er aber zur dir sprechen559: Ich will nicht ausziehen von3318 dir, denn ich habe dich und dein Haus1004 lieb157 (weil ihm wohl2895 bei dir ist),

17 so nimm3947 einen Pfriemen4836 und bohre ihn durch sein Ohr241 an der Tür1817 und laß ihn ewiglich5769 deinen Knecht5650 sein. Mit deiner Magd519 sollst du auch also6213 tun5414.

18 Und5647 laß dich‘s nicht schwer dünken7185, daß du ihn5869 frei2670 losgibst: denn er hat dir als ein zwiefältiger Taglöhner sechs8337 Jahre8141 gedienet; so wird7971 der HErr3068, dein GOtt430, dich segnen1288 in allem, was du tust6213.

19 Alle Erstgeburt1060, die unter5647 deinen Rindern1241 und Schafen6629 geboren3205 wird, das ein Männlein2145 ist, sollst du dem HErrn3068, deinem GOtt430, heiligen6942. Du sollst nicht ackern mit dem Erstling deiner Ochsen7794 und nicht bescheren die Erstlinge1060 deiner Schafe6629.

20 Vor6440 dem HErrn3068, deinem GOtt430, sollst du sie8141 essen398 jährlich8141 an der Stätte4725, die der HErr3068 erwählet, du und dein Haus1004.

21 Wenn es aber einen Fehl3971 hat, daß es hinket, oder blind5787 ist, oder sonst irgend einen bösen7451 Fehl3971, so sollst du es nicht opfern2076 dem HErrn3068, deinem GOtt430,

22 sondern in deinem Tor8179 sollst du es essen398, du seiest unrein2931 oder rein2889, wie ein Reh6643 und Hirsch354;

23 allein daß du seines Bluts1818 nicht essest398, sondern auf die Erde776 gießest8210, wie Wasser4325.

Повторення Закону

Розділ 15

1 У кінці семи літ зробиш відпу́щення.

2 А оце те відпу́щення: кожен позикодавець, що позичає своєму ближньому, не буде натиска́ти на свого ближнього та на брата свого, бо оголошено відпу́щення ради Господа.

3 На чужи́нця будеш натискати, а що буде твоє в брата твого, те відпустить йому рука твоя,

4 та тільки не буде серед тебе вбогого, бо конче поблагосло́вить тебе Господь у кра́ї, якого Господь, Бог твій, дає тобі на спа́док, щоб ти посів його,

5 якщо тільки конче будеш ти слухатися голосу Господа, Бога свого, щоб додержувати виконувати кожну ту заповідь, що я наказую тобі сьогодні.

6 Бо Господь, Бог твій, поблагослови́в тебе, як говорив був тобі, і ти зробиш, що багато людей даватимуть тобі по́зичку, а ти не даватимеш по́зички. І будеш ти панувати над багатьма́ народами, а над тобою не будуть панувати.

7 Коли буде серед тебе вбогий, один із братів твоїх ув одній із брам твоїх у кра́ї твоїм, що Господь, Бог твій, дає тобі, то не зробиш запе́клим свого серця, і не замкне́ш своєї руки від убогого брата свого,

8 бо конче відкриєш свою руку йому, і конче позичиш йому за його потребою, що буде бракувати йому.

9 Стережися, щоб у серці твоїм не зродилася зла думка, щоб ти не сказав: „Набли́зився сьомий рік, рік відпу́щення“, і буде зле твоє око на вбогого брата твого, і не даси ти йому, то він буде кли́кати на тебе до Господа, і буде на тобі гріх.

10 Конче даси йому, і нехай не жаліє твоє серце, коли ти даватимеш йому, бо за ту річ поблагосло́вить тебе Господь, Бог твій у кожнім чині твоїм, і в усьому, до чого доторкнеться рука твоя.

11 Бо не переведеться убогий з-посеред кра́ю, тому́ я наказую тобі, говорячи: „Конче відкривай руку свою для брата свого, і вбогого свого, і для незаможного свого́ в кра́ї своїм“.

12 Коли буде про́даний тобі брат твій єврей або єврейка, то буде служити тобі шість літ, а сьо́мого року відпустиш його вільним від себе.

13 А коли відпустиш його вільним від себе, не відпустиш його по́рожньо, —

14 конче наділи́ його з худоби своєї дрібно́ї, і з то́ку свого, і з кадки чави́ла свого, — чим поблагослови́в тебе Господь, Бог твій, те даси йому.

15 І будеш пам'ятати, що рабом був ти сам у єгипетськім кра́ї, та викупив тебе Господь, Бог твій, тому я наказую тобі про цю річ сьогодні.

16 І станеться, коли він скаже тобі: „Не вийду від тебе, бо полюбив я тебе та дім твій“, бо добре йому з тобою,

17 то ві́зьмеш шило та й проко́леш його вухо до двере́й, — і стане він тобі вічним рабо́м; і невільниці своїй зробиш так само.

18 Нехай не буде тобі тяжки́м в оча́х твоїх те, що ти відпускаєш його вільним від себе, бо нає́мницьку платню́ він відроби́в тобі вдвоє за шість літ, і поблагосло́вить тебе Господь, Бог твій, у всім, що́ ти робитимеш.

19 Кожного перворідного самця́, що народиться в худобі твоїй великій та в худобі твоїй дрібній, посвятиш Господе́ві, Богові своє́му. Не будеш працювати перворідним вола свого, і не будеш стригти перворідного ота́ри своєї.

20 Перед лицем Господа, Бога свого, рік-річно будеш його їсти ти та дім твій у місці, яке вибере Господь.

21 А коли буде в нім вада, — кульга́ве або сліпе, усяка зла вада, то не принесе́ш його в жертву для Господа, Бога свого, —

22 у брамах своїх будеш його їсти, нечистий і чистий ра́зом, як са́рну й як о́леня.

23 Тільки крови його не будеш їсти, — на землю виллєш її, як воду.

Das fünfte Buch Mose (Deuteronomium)

Kapitel 15

Повторення Закону

Розділ 15

1 Über7093 sieben7651 Jahre8141 sollst du ein Erlaßjahr8059 halten6213.

1 У кінці семи літ зробиш відпу́щення.

2 Also soll‘s aber zugehen mit dem Erlaßjahr8059: Wenn einer seinem Nächsten7453 etwas borget, der soll‘s ihm erlassen8058 und soll‘s nicht5065 einmahnen von3027 seinem Nächsten7453 oder von seinem Bruder251; denn es1697 heißt7121 ein Erlaßjahr8059 dem HErrn3068.

2 А оце те відпу́щення: кожен позикодавець, що позичає своєму ближньому, не буде натиска́ти на свого ближнього та на брата свого, бо оголошено відпу́щення ради Господа.

3 Von3027 einem Fremden5237 magst du es einmahnen5065; aber dem, der dein Bruder251 ist, sollst du es erlassen8058.

3 На чужи́нця будеш натискати, а що буде твоє в брата твого, те відпустить йому рука твоя,

4 Es657 soll allerdinge kein Bettler unter euch sein3423; denn der HErr3068 wird dich1288 segnen1288 im Lande, das776 dir der HErr3068, dein GOtt430, geben5414 wird zum Erbe5159 einzunehmen;

4 та тільки не буде серед тебе вбогого, бо конче поблагосло́вить тебе Господь у кра́ї, якого Господь, Бог твій, дає тобі на спа́док, щоб ти посів його,

5 allein daß du8085 der Stimme6963 des HErrn3068, deines Gottes430, gehorchest und haltest8104 alle diese Gebote4687, die ich dir heute3117 gebiete6680, daß du8085 danach tust6213!

5 якщо тільки конче будеш ти слухатися голосу Господа, Бога свого, щоб додержувати виконувати кожну ту заповідь, що я наказую тобі сьогодні.

6 Denn der HErr3068, dein GOtt430, wird dich segnen1288, wie er dir geredet hat1696. So wirst du vielen7227 Völkern1471 leihen5670, und du wirst von niemand borgen. Du wirst über viele7227 Völker1471 herrschen4910, und über dich wird niemand herrschen4910.

6 Бо Господь, Бог твій, поблагослови́в тебе, як говорив був тобі, і ти зробиш, що багато людей даватимуть тобі по́зичку, а ти не даватимеш по́зички. І будеш ти панувати над багатьма́ народами, а над тобою не будуть панувати.

7 Wenn deiner Brüder251 irgend einer259 arm34 ist in irgend einer259 Stadt8179 in deinem Lande, das776 der HErr3068, dein GOtt430, dir geben5414 wird, so sollst du dein Herz3824 nicht verhärten553 noch deine Hand3027 zuhalten7092 gegen deinen armen34 Bruder251,

7 Коли буде серед тебе вбогий, один із братів твоїх ув одній із брам твоїх у кра́ї твоїм, що Господь, Бог твій, дає тобі, то не зробиш запе́клим свого серця, і не замкне́ш своєї руки від убогого брата свого,

8 sondern sollst sie3027 ihm6605 auftun und ihm6605 leihen5670, nach1767 dem er mangelt4270.

8 бо конче відкриєш свою руку йому, і конче позичиш йому за його потребою, що буде бракувати йому.

9 Hüte dich8104, daß nicht in8141 deinem Herzen3824 ein Belialstück sei, das1697 da spreche559: Es nahet herzu7126 das siebente7651 Jahr8141, das Erlaßjahr, und sehest deinen armen34 Bruder251 unfreundlich an7121 und gebest ihm nicht; so wird er5414 über dich5869 zum HErrn3068 rufen, so wirst du7489 es Sünde2399 haben;

9 Стережися, щоб у серці твоїм не зродилася зла думка, щоб ти не сказав: „Набли́зився сьомий рік, рік відпу́щення“, і буде зле твоє око на вбогого брата твого, і не даси ти йому, то він буде кли́кати на тебе до Господа, і буде на тобі гріх.

10 sondern du sollst ihm3027 geben5414, und5414 dein Herz3824 nicht3415 verdrießen lassen5414, daß du ihm gibst; denn um1558 solches1697 willen wird dich der HErr3068, dein GOtt430, segnen1288 in allen deinen Werken4639 und was du vornimmst4916.

10 Конче даси йому, і нехай не жаліє твоє серце, коли ти даватимеш йому, бо за ту річ поблагосло́вить тебе Господь, Бог твій у кожнім чині твоїм, і в усьому, до чого доторкнеться рука твоя.

11 Es werden allezeit Arme34 sein2308 im7130 Lande776; darum gebiete6680 ich dir und sage559, daß du deine Hand3027 auftust6605 deinem Bruder251, der bedrängt6041 und arm34 ist in deinem Lande776.

11 Бо не переведеться убогий з-посеред кра́ю, тому́ я наказую тобі, говорячи: „Конче відкривай руку свою для брата свого, і вбогого свого, і для незаможного свого́ в кра́ї своїм“.

12 Wenn sich dein Bruder251, ein Ebräer oder Ebräerin, dir verkauft4376, so soll er dir sechs8337 Jahre8141 dienen5647; im siebenten7637 Jahr8141 sollst du ihn frei2670 losgeben7971.

12 Коли буде про́даний тобі брат твій єврей або єврейка, то буде служити тобі шість літ, а сьо́мого року відпустиш його вільним від себе.

13 Und wenn du ihn frei2670 losgibst7971, sollst du ihn nicht leer7387 von dir gehen lassen7971,

13 А коли відпустиш його вільним від себе, не відпустиш його по́рожньо, —

14 sondern sollst ihm6059 auflegen von deinen Schafen6629, von deiner Tenne1637, von deiner Kelter3342, daß du gebest5414 von dem, das dir der HErr3068, dein GOtt430, gesegnet1288 hat.

14 конче наділи́ його з худоби своєї дрібно́ї, і з то́ку свого, і з кадки чави́ла свого, — чим поблагослови́в тебе Господь, Бог твій, те даси йому.

15 Und gedenke2142, daß du auch Knecht5650 warest in Ägyptenland776, und der HErr3068, dein GOtt430, dich erlöset hat; darum gebiete6680 ich6299 dir solches1697 heute3117.

15 І будеш пам'ятати, що рабом був ти сам у єгипетськім кра́ї, та викупив тебе Господь, Бог твій, тому я наказую тобі про цю річ сьогодні.

16 Wird er aber zur dir sprechen559: Ich will nicht ausziehen von3318 dir, denn ich habe dich und dein Haus1004 lieb157 (weil ihm wohl2895 bei dir ist),

16 І станеться, коли він скаже тобі: „Не вийду від тебе, бо полюбив я тебе та дім твій“, бо добре йому з тобою,

17 so nimm3947 einen Pfriemen4836 und bohre ihn durch sein Ohr241 an der Tür1817 und laß ihn ewiglich5769 deinen Knecht5650 sein. Mit deiner Magd519 sollst du auch also6213 tun5414.

17 то ві́зьмеш шило та й проко́леш його вухо до двере́й, — і стане він тобі вічним рабо́м; і невільниці своїй зробиш так само.

18 Und5647 laß dich‘s nicht schwer dünken7185, daß du ihn5869 frei2670 losgibst: denn er hat dir als ein zwiefältiger Taglöhner sechs8337 Jahre8141 gedienet; so wird7971 der HErr3068, dein GOtt430, dich segnen1288 in allem, was du tust6213.

18 Нехай не буде тобі тяжки́м в оча́х твоїх те, що ти відпускаєш його вільним від себе, бо нає́мницьку платню́ він відроби́в тобі вдвоє за шість літ, і поблагосло́вить тебе Господь, Бог твій, у всім, що́ ти робитимеш.

19 Alle Erstgeburt1060, die unter5647 deinen Rindern1241 und Schafen6629 geboren3205 wird, das ein Männlein2145 ist, sollst du dem HErrn3068, deinem GOtt430, heiligen6942. Du sollst nicht ackern mit dem Erstling deiner Ochsen7794 und nicht bescheren die Erstlinge1060 deiner Schafe6629.

19 Кожного перворідного самця́, що народиться в худобі твоїй великій та в худобі твоїй дрібній, посвятиш Господе́ві, Богові своє́му. Не будеш працювати перворідним вола свого, і не будеш стригти перворідного ота́ри своєї.

20 Vor6440 dem HErrn3068, deinem GOtt430, sollst du sie8141 essen398 jährlich8141 an der Stätte4725, die der HErr3068 erwählet, du und dein Haus1004.

20 Перед лицем Господа, Бога свого, рік-річно будеш його їсти ти та дім твій у місці, яке вибере Господь.

21 Wenn es aber einen Fehl3971 hat, daß es hinket, oder blind5787 ist, oder sonst irgend einen bösen7451 Fehl3971, so sollst du es nicht opfern2076 dem HErrn3068, deinem GOtt430,

21 А коли буде в нім вада, — кульга́ве або сліпе, усяка зла вада, то не принесе́ш його в жертву для Господа, Бога свого, —

22 sondern in deinem Tor8179 sollst du es essen398, du seiest unrein2931 oder rein2889, wie ein Reh6643 und Hirsch354;

22 у брамах своїх будеш його їсти, нечистий і чистий ра́зом, як са́рну й як о́леня.

23 allein daß du seines Bluts1818 nicht essest398, sondern auf die Erde776 gießest8210, wie Wasser4325.

23 Тільки крови його не будеш їсти, — на землю виллєш її, як воду.